Οι δυσπλαστικοί σπίλοι ή άτυποι σπίλοι αποτελούν καλοήθεις σπίλους, οι οποίοι μορφολογικά παρουσιάζουν διαφοροποιήσεις από τους κοινούς σπίλους . Όσα άτομα παρουσιάζουν έναν ή περισσότερους δυσπλαστικούς σπίλους έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν μελάνωμα σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό. Ταυτόχρονα, σύμφωνα με έρευνες, περίπου το 50% των μελανωμάτων προέρχεται από δυσπλαστικούς σπίλους.

Πρακτικά, η πλειονότητα των δυσπλαστικών σπίλων δεν εξελίσσονται σε μελάνωμα. Ωστόσο, τα άτομα με δυσπλαστικούς σπίλους πρέπει εξετάζονται τακτικά από ειδικευμένο ιατρό, ιδιαίτερα αν εμφανίζουν 10 ή περισσότερους δυσπλαστικούς σπίλους και έχουν οικογενειακό ιστορικό μελανώματος ή έχουν σύνδρομο δυσπλαστικών σπίλων.

Χαρακτηριστικά δυσπλαστικών σπίλων

Οι δυσπλαστικοί σπίλοι συνήθως εμφανίζονται σε περιοχές που εκτίθενται συχνά τον ήλιο, αλλά και σε κρυμμένες περιοχές όπως το κρανίο, το στήθος ή κάτω από τη μέση. Μορφολογικά μπορεί να ταιριάζουν σε ένα ή περισσότερα χαρακτηριστικά της μεθόδου ABCDE:

• A– Asymmetry: Είναι συνήθως ασύμμετροι.
• B– Border: Τα όρια τους είναι ακανόνιστα.
• C– Color: Εμφανίζουν ποικιλία χρωμάτων.
• D– Diameter: Είναι μεγαλύτεροι από 6 χιλιοστά.
• E– Evolving: Μπορεί να εμφανιστούν ή αναπτυχθούν μετά τα 35 χρόνια.

Πρόληψη

Λαμβάνοντας υπόψη τους παραπάνω παράγοντες, γίνεται αντιληπτό ότι είναι απαραίτητη η παρακολούθηση των δυσπλαστικών σπίλων. Η παρακολούθηση γίνεται από έναν εξειδικευμένο ιατρό  ανά τακτά χρονικά διαστήματα, με μεθόδους όπως η δερματοσκόπηση και η ολοσωματική χαρτογράφηση, έχοντας στην κατοχή του το πλήρες οικογενειακό ιστορικό. Συμπληρωματικά, η παρακολούθηση γίνεται με αυτοεξέταση, κρατώντας παράλληλα οργανωμένο φωτογραφικό αρχείο.

Επιπλέον, είναι απαραίτητη η καθημερινή και συστηματική προστασία από την ηλιακή ακτινοβολία. Οι βασικοί κανόνες που πρέπει να ακολουθούνται είναι η αποφυγή της παρατεταμένης παραμονής στον ήλιο, η χρήση αντηλιακού, καπέλου, γυαλιών ηλίου και ρούχων και η αποφυγή χρήσης solarium.

Αφαίρεση δυσπλαστικών σπίλων

Η αφαίρεση δυσπλαστικών κρίνεται ιατρικά απαραίτητη μόνο στην περίπτωση όπου ο σπίλος φέρει δραστικές αλλαγές στην εμφάνιση του και πραγματοποιείται με κύριο στόχο να σταλεί για ιστολογική εξέταση.

Αναστάσιος Στρεβίνας

Πλαστικός Χειρούργος

Θεσσαλονίκη