Η ολοσωματική χαρτογράφηση σπίλων είναι μια εξέταση η οποία καταγράφει και απεικονίζει τους σπίλους που υπάρχουν σε όλο το σώμα. Η ολοσωματική χαρτογράφηση εξετάζει τους σπίλους για μορφολογικές αλλαγές και αλλοιώσεις, με αποτέλεσμα να μπορεί να εντοπίσει πιθανές κακοήθειες και να προλάβει τη δημιουργία μελανώματος σε αρχικό στάδιο. Όπως γίνεται αντιληπτό, πρόκειται για μια σωτήρια εξέταση, που καθιστά δυνατή τη θεραπεία του μελανώματος σε πρώιμο και θεραπεύσιμο στάδιο.

Σε ποιες περιπτώσεις ενδείκνυται η ολοσωματική χαρτογράφηση σπίλων ως προληπτική εξέταση;

Η χαρτογράφηση σπίλων είναι μια προληπτική εξέταση από την οποία μπορούν να επωφεληθούν όλοι όσοι έχουν σπίλους στο σώμα. Παρόλα αυτά, η ολοσωματική χαρτογράφηση κρίνεται απαραίτητη για άτομα που συγκεντρώνουν ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω χαρακτηριστικά:

• Έχουν ανοιχτόχρωμο δέρμα, ξανθά ή κόκκινα μαλλιά, ανοιχτόχρωμα μπλέ ή πράσινα μάτια ή και φακίδες.
• Εμφανίζουν παραπάνω από 50 σπίλους στο σώμα. Οι σπίλοι μπορεί να είναι συγγενείς ή επίκτητοι, άτυποι ή δυσπλαστικοί.
• Εμφανίζουν σύνδρομο δυσπλαστικών σπίλων.
• Έχουν νοσήσει από καρκίνο του δέρματος ή μελάνωμα στο παρελθόν.
• Εμφανίζουν οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του δέρματος ή μελανώματος.
• Εμφανίζουν αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα και έχουν επιβαρυμένο ιατρικό ιστορικό, όπως ασθενείς που έχουν υποστεί μεταμόσχευση οργάνου και βρίσκονται σε ανοσοκαταστολή ή φορείς το ιού HIV.
• Έχουν υποστεί χρόνια έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία και εγκαύματα κατά την παιδική ηλικία ή έχουν χρησιμοποιήσει συστηματικά σολάριουμ.

Διαδικασία ολοσωματικής χαρτογράφησης σπίλων

Κατά τη διάρκεια της εξέτασης, ο ενδιαφερόμενος στέκεται ακίνητος σε διάφορες θέσεις, ούτως ώστε να είναι δυνατό το σκανάρισμα όλου του σώματος, για την εύρεση και απεικόνιση όλων των σπίλων.

Για τη διαδικασία της ολοσωματικής χαρτογράφησης σπίλων χρησιμοποιείται το σύστημα FotoFinder , το οποίο προβλέπει 20 συγκεκριμένες και απαραίτητες θέσεις σώματος και μερικές ακόμα συμπληρωματικές. Στόχος της ολοσωματικής χαρτογράφησης σπίλων είναι η δημιουργία ενός ακριβούς ψηφιακού χάρτη των σπίλων του σώματος.

Η απεικόνιση γίνεται από μια κάμερα υψηλής ανάλυσης με ρομποτικό σύστημα μετακίνησης, η οποία συνδέεται με το κατάλληλο λογισμικό για το σκανάρισμα, την καταγραφή και ανάλυση των σπίλων. Κατά τη διάρκεια της πρώτης αλλά και των επαναληπτικών εξετάσεων ολοσωματικής χαρτογράφησης λαμβάνονται πανοραμικές, μακροσκοπικές και εστιασμένες φωτογραφίες, με σκοπό την άμεση σύγκριση τους και την έγκαιρη ανίχνευση αλλοιώσεων ή νέων σπίλων. Οι φωτογραφίες και οι αναλύσεις αποθηκεύονται σε ειδικό λογισμικό που αποτελεί τη βάση δεδομένων των ασθενών.

Εάν υπάρχουν αλλαγές ή αλλοιώσεις στο σώμα, το FotoFinder  τις εμφανίζει αμέσως στην οθόνη του υπολογιστή του συστήματος. Οι εντοπισμένες αλλαγές εμφανίζονται άμεσα κατηγοριοποιημένες με διαφορετική χρωματική ένδειξη, καθώς το FotoFinder  συνδέεται με σύστημα διάγνωσης που βασίζεται σε μια αναλυτική βάση δεδομένων και σε δοκιμασμένες επιστημονικές μεθόδους, όπως η μέθοδος ABCDE. Με αυτό τον τρόπο ο ιατρός μπορεί να εστιάσει στις περιοχές με αλλοιώσεις, προχωρώντας σε εξέταση ψηφιακής δερματοσκόπησης.

Η συχνότητα της πραγματοποίησης επαναληπτικών εξετάσεων ολοσωματικής χαρτογράφησης σπίλων εξαρτάται από τα χαρακτηριστικά του κάθε ενδιαφερόμενου. Συνήθως συνίσταται η επανεξέταση από 6 μήνες μέχρι 2 χρόνια.

Πλεονεκτήματα ολοσωματικής χαρτογράφησης σπίλων

Το πιο καινοτόμο και ουσιαστικό κομμάτι της διαδικασίας της ολοσωματικής χαρτογράφησης είναι δυνατότητα σύγκρισης των απεικονίσεων μεταξύ επανεξετάσεων, αλλά και η αξιολόγηση του βαθμού επικινδυνότητας τυχόν αλλοιώσεων.

Συνεπώς, με την ολοσωματική χαρτογράφηση σπίλων δημιουργείται ένα οργανωμένο, λεπτομερές και άμεσα προσβάσιμο ιατρικό αρχείο καταγραφής, στο οποίο ο ιατρός μπορεί να απευθύνεται για τη σύγκριση, την ανάλυση και την αξιολόγηση υπαρχόντων και νέων σπίλων. Η ολοσωματική χαρτογράφηση σπίλων σε συνδυασμό με την ψηφιακή δερματοσκόπηση αποτελούν μια ολοκληρωμένη και επιστημονική μέθοδο πρόληψης του μελανώματος και άλλων τύπων καρκίνου του δέρματος.

Αναστάσιος Στρεβίνας

Πλαστικός Χειρούργος

Θεσσαλονίκη